تحقیق جامع در مورد افت تحصیلی در دانشگاه

دسته بندي : علوم انسانی » روانشناسی
با توجه به توسعه كمي دانشگاه ها در سال هاي اخير و عدم توجه كافي به كيفيت و استانداردهاي آموزشي، هم اكنون افت تحصيلي در دانشگاهها به عنوان يك معضل اساسي مطرح است و پيش بيني مي گردد در آينده نيز اين معضل تشديد گردد. هر ساله بخشي از منابع و استعدادهاي بالقوه انساني و اقتصادي جامعه در دانشگا هها با عناوين اخراج، ترك تحصيل و انصراف، مردودي در دروس و مشروطي ضايع مي گردد و علاوه بر آن آثار و پيامدهاي ناگواري نيز در حيات فردي، خانوادگي افراد بر جاي مي گذارد و نابساماني هاي اجتماعي فراواني را نيز بوجود مي آورد.
در اين مقاله فقط تأثير عوامل آموزشي بر افت تحصيل مورد بررسي قرار مي گيرد. جامعه آماري اين تحقيق كل دانشجويان دانشگاه يزد هستند كه در سال تحصيلي 77، 5500 نفر بوده اند. تعداد 320 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه به روش تصادفي ساده برگزيده شده اند و اطلاعات جمع آوري شده با كمك نرم افزار SPSS در قالب جداول فراواني، نمودارها و آزمونهاي آماري توصيف و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است.





مقدمه
حق تعليم و تربيت يكي از مهمترين حقوق اساسي هر انساني است و فراهم آوردن امكانات آموزش و پرورش همگاني براي شكوفايي ابعاد معنوي و مادي انسانها و تأمين حقوق همه انسانهاي يك جامعه ضروري است . علاوه بر اين با امكانات آموزش و پرورش عمومي و مطلوب مي توان منابع انساني جامعه را توسعه و تكامل بخشيد، سلامت و بهداشت افراد جامعه را تأمين نموده، فرهنگ جامعه را غني ساخت، ثبات سياسي و همبستگي اجتماعي را فراهم آورد و نيروي انساني مورد نياز رشد اقتصادي را پرورش داد. اما نظام آموزشي نيز مانند هر نهاد ديگري مي تواند به علت كمبودها و كاستي ها و يا عوامل ديگري دچار سو‌ء كاركرد شود بطوريكه نتواند بخشي از اهداف خود را به درستي به انجام رساند و سرمايه و مواداوليه اي را كه در اختيار آن قرار داده شده، تلف نمايد و نتيجه مطلوب و مورد انتظار را به بار نياورد. در اين صورت است كه مي توانيم اصطلاح افت تحصيلي را به كار ببريم. هم اكنون افت تحصيلي در دانشگاه ها و مراكز آموزشي به صورت كمي و كيفي وجود دارد. صورت كيفي افت تحصيلي به يادگيري ناقص و ضعف علمي و بينشي دانش آموخته نظام آموزشي اشاره دارد كه قادر نيست انتظارات جامعه و سازمان هاي اجتماعي را از خود به عنوان يك فرد تحصيل كرده برآورده سازد. صورت كمي افت تحصيلي به صورتهاي اخراج، ترك تحصيلي و انصراف و مشروطي جلوه گر مي شود كه اين امر آثار و پيامدهاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي براي فرد و نظام آموزشي و جامعه دارد. اين پژوهش با طرح اين سوالات كه چرا با وجود علاقه زياد به تحصيل، بعضي از دانشجويان پس از ورود به دانشگاه از تحصيل منصرف و يا اخراج مي شوند؟ چار بعضي ديگر به نتايج مطلوب نمي رسند و مشروط مي گردند؟ و با هدف بررسي خصوصيات اقتصادي- اجتماعي افراد داراي افت تحصيلي و همچنين زمينه هاي تحصيلي و آموزشي آنها، به منظور شناخت اين مسأله و بررسي علل و عوامل مؤثر بر افت تحصيلي براي جلوگيري يا كاهش افت تحصيلي انجام شده است. در اين مقاله سعي مي شود تا درباره تأثير عوامل آموزشي شامل پايه تحصيلي فرد، معدل ديپلم، سابقه تجديدي و مردودي در دبيرستان، سهميه كنكور، محل اخذ ديپلم (شهر يا روستا) و ارزيابي دانشجو از سطح امكانات آموزشي داوطلبانه دارند تا اخراج از تحصیل ، ثابت شده که در بسیاری از دانشجویان ، عملکرد کلاسی مهمترین عامل پیش بینی ماندن در دانشگاه است.
همچنین تحقیقات زیادی بر این نکته تاکید دارند که افت تحصیلی ارتباطی بسیار قوی و نزدیک با ویژگیهای خانوادگی دانش آموز دارد. به عبارت کلی تر وضعیت اجتماعی - اقتصادی خانواده رابطه معکوسی با افت تحصیلی دارد.
دانش آموزانی که در خانواده هایی زندگی می کنند که از سطوح پایین وضعیت اجتماعی - اقتصادی برخوردارند ، نسبت به دانش آموزانی که متعلق به خانواده هایی با وضعیت اجتماعی و اقتصادی با لا هستند،افت تحصیلی بیشتری را نشان می دهند ، حتی زمانی که عامل هوش نیز کنترل شده باشد.( سول و شان ، 1967 : 23- 1 و 40 )
علاوه بر آن ، نوع موسسه تقریبا با کیفیت آن همبستگی دارد، عجیب نیست که کیفیت موسسه نیز بر حضور و باقی ماندن دانش آموزان در آموزشگاه تاثیر داشته باشد. در تحقیقی برای ایالت (ویسکا نیسن)دریافتند که موسسات با کیفیت بالاتر، نسبت به موسسات با کیفیت پایینتر، فارغ التحصیل بیشتری دارند . آنها با تمرکز بر اجرای ویژه کیفیت دانشکده دریافتند که موسساتی با درآمد سرانه بیشتر برای هر دانش آموز ، دارای دانش آموزان با پیشرفت بیشتری هستند.ازآنجا که عملکرد و افت تحصیلی مستقیما در ارتباطند ، می توان حدس زد که ویژگیها ی موسسه ای با میزان متفاوت از افت تحصیلی مربوطند. با وجود این مساله کیفیت موسسه پیچیده تر ازآن است که از مقایسه های ساده بین موسسات با کیفیت متفاوت انتظار میرود. مقایسه های ساده گرایش به سرپوش گذاشتن بر این واقعیت دارند که تعاملی مهم بین کیفیت موسسه ، ترکیب دانش آموزان و
عملکرد فردی و بنابراین پایداری در موسسه وجود دارد.