تحقیق ارزش شهادت و شهيد در اجتماع

دسته بندي : علوم انسانی » معارف اسلامی

ارزش شهادت و شهيد در اجتماع
قبلا گفتيم كه هر شهادت نورانيتي در اجتماع به وجود مي آورد و تشبيه كرديم آن را به نورانيتي كه برخي اعمال خير و از خودگذشتگي ها در قلب فرد ايجاد مي كند. قلب كه صفا و جلا پيدا كرد وهدايت يافت تاريكيها زايل مي شود، راه نمودارتر مي گردد. اين مطلب سوژه اي عالي است براي بحث درباره ارزش شهادت وشهدا، و مخصوصا از نظر آثار قيام حسيني در جهان اسلام و از نظر اينكه امام اگر به قصد شهادت هم حركت كرده باشد منطقي صحيح دارد.
جمله : ان الله شاء ان يراك قتيلا اگر سند صحيح داشته باشد، از لحاظ مطلب و معني سخن درستي است.
هدف مقدس و حس تعالي و تقدس
كلمه شهيد و شهادت از كلمات رائج معمولي است كه فقط در مورد بعضي افراد استعمال مي كنيم. هر كشته يا مرده اي شهيد نيست . روزي صدها نفر كشته مي شوند و هزارها نفر مي ميرند و به آنها شهيد نمي گوئيم.
اطراف كلمه شهيد را هاله اي از قدس و تعالي احاطه كرده است. به كسي شهيد گفته مي شود كه در يك راه مقدس و براي هدفي مقدس جان خود را از دست بدهد.
شهيد سه خصوصيت دارد: يكي اينكه در راه هدف مقدس كشته مي شود، ديگر اينكه جاودانگي مي يابد ، سوم آن چيزي كه قبلا گفتيم كه آنها محيط پاك مي دهند. گفتم مقدس و نگفتم بزرگ. ممكن است مقصد، بزرگ و با اهميت باشد ولي مقدس نباشد. اسكندر كه آرزوي جهانگيري را تعقيب مي كرد هدف به اصطلاح بزرگ داشت ولي مقدس نبود و بلكه عالي هم نبود. كسي كه در اين راه كشته بشود در چشم بشر احترام و تقدس ندارد.
او دائره خودپرستي خود را توسعه داه بود . همچو شخصي اگر همه كرات آسماني را هم تسخير كند عملش جنبه تقدس و احترام پيدا نميكند. عمل آنوقت مقدس است كه هدفي بيرون از خودپرستي داشته باشد، فقط به خاطر تكليف و وظيفه انجام شود، خصوصا تكاليفي كه بشر در برابر نوع و اجتماع دارد.(( المقتول دون عياله و ماله )) شهيد است چون به خاطر وظيفه و شرافت و تكليف وجدان و ديانت انجام مي گيرد نه به خاطر جلب منفعت مادي. حالا اگر انسان ، المقتول دون العدل و الحريه ، دون التوحيد و الايمان باشد قداست و قديسيش به درجاتي بالاتر است.
حس تعالي و تقدس حسي است اصيل در بشر و از صميم روح بشر سرچشمه مي گيرد مثل حس حقيقت خواهي (علم) ، نيكي خواهي (اخلاق) ، زيبائي خواهي (جمال) و اين خود يكي از معماهاي وجود بشر است كه در برابر اموري ماوراء منافع محسوس و ملموس خود يك نوع تعظيم و تكريمي دارد و سر تعظيم فرود مي آورد.
البته هر ميل و طلبي از وجود يك احتياج عيني حكايت مي كند منتهاي ام رمبدا اين احتياج عيني جهازات بدن نيست، همان مرتبيه مستقل روح انسان است.
سرسلسله مقدسات بشر ذات احديت است. خداوند قدوس است ، منزه از جميع نقصانات است علي الاطلاق . هو الله الذي لا اله الا هوالملك القدوس . . و لهذا مقدس ترين اعمال بشر مبارزه با شرك و بت پرستي است.
قيامهاي مقدس
قيامهاي مقدس و نهضتهاي مقدس از انبياء عظام شروع شده. در قرآن كريم در سوره الشعراء جهاد مقدس انبياء را خلاصه كرده است؛ داستان موسي و ابراهيم و نوح و هود و لوط و صالح و شعيب و خاتم الانبياء را ذكر مي كند كه در راه مبارزه با بت پرستي و ظلم و بيدادگري و جهل و تعصب و تقليد و اسراف و تبذير و افساد در ارض و فحشاء و امتيازات موهوم اجتماعي مبارزه كرده اند. مقدسات بشر هم از اينها تجاوز نمي كند.
امام حسين همان راهي را رفت كه آن انبياء رفتند و البته براي امام حسين وضعي پيش آمد كه براي ديگران پيش نيامد . اعتراض به اينكه امام حسين چرا فداكاري كرد و تسليم نشد و حفظ جان نكرد، اعتراض به همه انبياء و اولياء ا ست. اساساً دين براي گذشت و فداكاري است، منطق دين ايثار است: و يوثرون علي